استرداد هدایای نامزدی + وکیل

در این مطلب استرداد هدایای نامزدی + وکیل مورد بررسی قرار خواهد گرفت. اگر به بهترین وکیل دیوان عدالت برای مشاوره حقوقی رایگان نیاز دارید، می توانید با شماره های مذکور تماس حاصل فرمایید.

استرداد هدایای نامزدی + وکیل

نامزدی وعده ازدواج بین زن ومرد است که به منظورازدواج درآینده ،بهم داده می شود.

انواع هدایای دوران نامزدی

هدایای دوران نامزدی به دو دسته تقسیم میشود

• هدایای مصرف شدنی

هدایای مصرف شدنی به منظور منتفع شدن و مصرف کردن به طرف مقابل داده میشود واز این رو عادتا این هدایا نگه داشته نمی شود وبه مصرف می رسد ونمی توان مثل یا قیمت آنها را مطالبه کرد.

• هدایای غیرمصرفی

هدایای غیرمصرفی چون معمولا نگهداری می شوند وقابل استرداد هستند واگراین هدایا موجود باشند،عین آنها قابل استرداد ودرصورت تلف شدن هدیه اگر تقصیر او نباشد،مسئولیتی در پرداخت قیمت آن نخواهد داشت ولی درصورت تقصیر، قیمت آن قابل مطالبه است واثبات تقصیر درخصوص تلف هدایای دوران نامزدی برعهده هدیه دهنده است ودرقانون اصل برعدم تقصیر است وبنابراین تقصیر باید ثابت شود.

استرداد هدایا ازسایر بستگان نامزد

قانونگذار ایران در ماده ۱۰۳۷ قانون مدنی تنها استرداد هدایا به نامزدها و پدرومادر آنها را به رسمیت شناخته است لذا امکان استرداد هدایای اعطایی به سایرخویشاوندان هریک از نامزدها تابع قواعد مربوط به هبه می باشد

شرایط استرداد هدایای نامزدی

هنگامی طرفین می تواند تقاضای استرداد هدایای نامزدی را داشته باشند که این هدایای به منظورو ‏درراستای وصلت زن ومرد باشد وطبق مفاد قانون مدنی اگرعین هدایا موجود باشد طرفین می تواند ‏عین مال را استرداد نمایند اما اگراین هدایا موجود نباشند طرفین می توانند قیمت هدایای داده شده را ‏طبق عرف مطالبه نمایند.‏

قبل ازهراقدامی می توان با ارسال اظهارنامه الکترونیکی ،استرداد هدایای نامزدی را ‏تقاضا نمود و درصورتی که طرف مقابل به اظهارنامه استرداد هدایا پاسخ قانع کننده‌ای نداد ویا ‏ازاسترداد هدایا امتناع نماید ،می توان با ثبت دادخواست استرداد هدایای دوران نامزدی ازطریق دادگاه ‏خانواده اقدام کرد و دردادخواست ،به ارسال اظهارنامه حقوقی به عنوان دلیل استناد کرد.‏

اقامه دعوای استرداد هدایای نامزدی نیازمند ارائه دادخواست که با ارائه مدارک هویتی، ادله، مدارک ومستنداتی که اثبات کننده ی اهدای هدایای نامزدی می باشد مانند فاکتورخرید یا هرنوع رسید ‏دریافتی دیگرومعرفی شهود برای شهادت ،اظهارنامه دردفاترخدمات قضایی ثبت وبه دادگاه خانواده ارجاع می شود.درصورتی که زن خواهان استرداد هدایای نامزدی باشد، می تواند درمحل اقامت خود یا محل اقامت مرد طرح دعوا کند اما اگرخواهان مرد باشد ،تنها می تواند درمحل اقامت زن طرح دعوا کند .‏

اگر دوران نامزدی زن ومرد به دوران عقد وازدواج مبدل گردد ماهیت ونحوه استرداد هدایای داده شده تغییر یافته و اقامه دعوی استرداد هدایای نامزدی بعد از این دوران در دادگاه قابل قبول نخواهد بود چراکه هدایا عنوان هبه یا هبه معوض به خود گرفته واسترداد هدایا تابع قواعد هبه خواهد بود.

همراهی وکیل برای استردادهدایای نامزدی

استرداد هدایای نامزدی پیچیدگی و سختی های خاص خود را دارد که فرد متقاضی باید دلایل ومستندات محکمی برای ادعای خود داشته باشد چرا که درصورت نداشتن اطلاعات برای نحوه اقامه دعوا احتمال از دست دادن مال و اطاله دادرسی زیاد است.

وکیل استرداد هدایای نامزدی

همراهی وکیل می تواند بهترین وسریع ترین روش برای استرداد هدایای را به موکل خودارائه دهد ومی تواند با تجربه و تخصصی که درخصوص این دعاوی دارد،فرایند پس گرفتن هدایای نامزدی ویاهدایای دوران عقد راتسهیل وبدون نیازبه حضورموکل دردادگاه به عنوان نماینده حقوقی وقانونی وی از تمام حق و حقوق موکل خود دفاع ودرکوتاه ترین زمان موکل را به نتیجه مطلوب برساند.

استرداد هدایای نامزدی، به طور مرسوم در دوران نامزدی، ممکن است نامزدها، به جهت تامزدی صورت گرفته، هدایایی به همدیگر را به ابوین همدیگر بدهند. هدیه دادن، در قالب عقد هبه صورت می گیرد. مطابق ماده ۷۹۵ (ق.م): هبه عقلی است که به موجب آن یک نفر مالی را مجانا به کس دیگری تملیک می کند. تملیک کننده واهب، طرف دیگر را متهب … می گویند. با وجود این، به دلیل اینکه در دوران نامزدی، نامزدها، به انگیزههای خاصی، به همدیگر را به ابوین همدیگر هدیه میدهند، لذا اگر نامزدی به هم بخورد، استرداد هدایای مبادله شده تابع قواعد اخنصاصی است که پرداختن به آن ضروری به نظر می رسد. البته اگر نامزدی به هم بخورد، استرداد هدایا نابع قواعد عام عقد هبه خواهد بود. مطابق ماده ۱۰۳۷ (ف.م): «هریک از نامزدها می تواند، در صورت بسه هم خوردن وصلت منظور، هدایایی را که به طرف دیگر با ابوين او برای وصلت منظور داده است مطالبه کند.

اگر عین هدایا موجود نباشد، مستحق قيمت هدایایی خواهد بود که عادئا نگاه داشته می شود؛ مگر اینکه هدایا بدون تقصیر طرف دیگر تلف شده باشد. ماده ۱۰۳۸ (ق.م) در ادامه مقرر میدارد: امفاد ماده قبل از حیث رجوع به قيمت، در موردی که وصلت منظور در اثر فوت یکی از نامزدها به هم بخورد، مجری نخواهد بود. با توجه به مواد مذکور، به نظر می رسد، احکام استرداد هدایا در فرضی که نامزدی په توسط یکی از نامردها منحل می شود، با فرضی که نامزدی به سبب فوت یکی از نامزدها منحل می شود، یکسان نیست. لذا بر اساس تفکیک مزبور به بررسی احکام استرداد هدایا می پردازیم.

۱- استرداد هدایا در صورت به هم خوردن نامزدی

١- اگر نامزدی به دلیل موجه، یا حتی به دلیل غیر موجه، به هم بخورد، هر یک از نامزدها می تواند، از هبه رجوع کرده و مال موهوبة را مسترد نماید. در این صورت، اگر عین مال موهوبه موجود است، استحقات استرداد عین آن را دارد. چه اینکه، مال موهوبه از اموال مصرف شدنی باشد و چه اینکه، مال موهوبه از اموالی باشد که عادتا نگاه داشته می شود.

٢. اگر عین مال موهوبه، تلف شده باشد، حسب وضعيت مال موهوبه حق رجوع متفاوت خواهد بود. اگر مال موهوبه از اموالی است که عادتا نگاه داشته می شود ولی تلف شده است. در صورتی که تلف ناشی از تقصیر منه باشد، واهب می تواند قیمت آن را مطالبه کند. اموالی مانند لباس، طلا و جواهرات، کتاب و … از این قبیل است. در این حالت به تصریح ماده ۱۰۳۷ (ق.م) واهب فقط استحقاق مطالبه قیمت آن مال را دارد، چه مال موهوبه قیمی بوده باشد و چه مثلی، ولی اگر مال موهوبه از اموال مصرفی باشد، یعنی عادتا، نگاه داشته نمی شود، ولی به هر حال، تلف شده باشد، واهب حق رجوع به متهب را ندارد. البته اگر نامزدی بدون علت موجه به هم بخورد، واهب می تواند، از باب مسئولیت مدنی قیمت اموال موهوبه مصرفی را که عین آن به دلیل تلف قابل استرداد نیست، از منحل کننده نامزدی، مطالبه کند. زیرا، عرفا چنین ضرری به فعل او استناد دارد.

بهترین وکیل استرداد هدایای نامزدی

استرداد جهیزیه و طلا

اگر یکی از نامزدها (متهب)، مالی قابل بقاء را از نامزدش (واهب) دریافت کند، مالک آن می شود؛ زیرا عقد هبه سبب تملیک مال موهوبه شده است. لذا، متهب می تواند، بر اساس ماده ۳۰ (ق.م) هر تصرفی را در مایملک خود بنماید. اگر وی مال موهوبه را تلف کند، در حقیقت مال خود را تلف کرده است. لذا در چنین فرضی سخن از تلف توأم با تقصیر با تلف بدون تقصیر مال خود، قدری عجیب به نظر می رسد. با وجود این، باید مقصود قانونگذار را در این ماده، از عبارت اهدایا، بدون تقصير طرف دیگر تلف شده باشد، حمل بر حالتی نمود که مال موهوبه در اثر حادثه ای ناگهانی و افورس ماژوره تلف گردیده باشد که در این صورت، گرفتن عوض آن از منهب منصفانه به نظر نمی رسد. ولی اگر تلف به فعل خود متهب استناد داشته باشد و با تلف به فعل شخص ثالثی استناد داشته باشد، واهب می تواند قیمت آن را از متهب، مطالبه کند. در فرضی که تلف به فعل شخص ثالث استناد دارد، متهب می تواند، از شخص ثالث، غرامت بگیرد و لذا در این حالت خسارت غیر منصفانه ای بر منهب تحمیل نمی شود.

لذا، متعلق حق غیر واقع شدن عین موهوبه (مثل اینکه عین موهوبه رهن قرار گرفته باشد) با خروج آن از ملکيت منهب، در حکم تلف است و چنین تلفی چون به فعل منهب استناد دارد، لذا در صورت بر هم خوردن نامزدی، این حق را برای واهب ایجاد می کند که قیمت آن را مطالبه کند نه استرداد عین آن، همچنین اگر در مال موهوبه، تغییراتی ایجاد شده باشد، به نحوی که صورت عرفی مال دگرگون شده باشد، چنانچه واهب حق رجوع داشته باشد، می تواند قیمت آن را مطالبه کند. زیرا، آن مال در حکم مال تلف شده است و این تلف چون به نعل متهب استناد دارد، در صورت به هم خوردن نامزدی، ملزم می شود، قیمت آن را به واهب بپردازد.

٣- احکام مزبور برای رجوع از هبه، در فرضی که متهب ابوین نامزدها بوده باشد نیز جاری است. منظور از ابوین پدر و مادر تامزدها است. با وجود این، جدو جدات نامزدها نیز میتواند ابوین محسوب شود. لذا اگر متهب جد یا جدات نامزدها باشند، از حيث رجوع به عين يا قيمت مال موهوبه، تابع أحكام مقرر در ماده ۱۰۳۷ (ق.م) هستند

4- اگر منهب سایر اقربای نامزدها باشند، مشمول حکم استثنایی فوق نمی شوند و رجوع آنان به مال موهوبه، تابع قواعد عام مذکور در ماده ۸۰۳ (ق.م) است. زیرا حکم استثنایی مذکور را باید تفسير مضيق نمود. بنابراین، اگر متهب برادر با خواهر نامزد باشد، در صورتی می توان به او رجوع نمود که مقررات مذکور در ماده اخير الذكر، چنین اختیاری را تجویز کرده باشد.

5- اگر واهب ابوین با سایر اقربای نامزدها باشند، رجوع از هبه آنان تابع قواعد عام رجوع از همه مذکور در ماده ۸۰۳ (ق.م) است و حتی به هم خوردن یا باقی بودن نامزدی تأثیری بر قابل رجوع یا غیر قابل رجوع بودن از هبه آنان، ندارد.

استرداد هدایای نامزدی + وکیل

6- در صورتی که نامزدها به همدیگر هبه معرض داده باشند، مطابق پند ۲ ماده ۸۰۳ ق.م) در هر حال، هبه آنان غیرقابل رجوع خواهد بود.

نتیجه آنکه، احکام رجوع از هبه به توسط نامزدها که در ماده ۱۰۳۷ (ق.م) بیان گردیده است، منطبق با قواعد عام رجوع از هبه است؛ مگر اینکه واهب، یکی از نامزدها باشد و متهب نامزد دیگر با ابوین او بوده باشد و در عین حال، مال موهوبه از اموال مصرف نشدنی بوده و به سبب تقصیر منهب تلف شده باشد که مطابق قاعده اختصاصی مذکور در ماده ۱۰۳۷ چنين هبه ای قابل رجوع است، ولی بر اساس قواعد عام مذکور در ماده ۸۰۳ (ق.م) چنین هبه ای به دلیل تلف شدن مال موهوبه غير قابل رجوع است.

نمونه رای استرداد هدایای ازدواج

اگر نامزدی، در اثر فوت یکی از نامزدهای به هم بخورد، استرداد هدایا تابع مقررات مذکور در ماده ۱۰۳۷ (ق.م) خواهد بود. مطابق این ماده، اگر مال موهوبه از اموالی باشد که عادتا نگاه داشته می شود و در هر حال با تقصیر یا بدون تقصیر منهب) تلف شده باشد، استرداد آن به دلیل فوت یکی از نامزدها امکان پذیر نیست، اما اگر عین مال موهوبه باقی باشد، استرداد آن امکان پذیر است. چه اینکه انحلال نامزدی، به دلیل فوت و اهب باشد یا به دلیل فوت متهبه غیرقابل رجوع بودن مال موهوبه تلف شده، در فرض فوت یکی از نامزدها، با قواعد عام عقد هيه تطابق دارد. ولی قابل استرداد بودن مال موهوبه تلف نشده، به دلیل فوت یکی از نامزدها، با قاعدة عام مذکور در ماده ۸۰۵ (ق.م) که مقرر می دارد: «بعد از فوت واهب یا متهب رجوع ممکن نیست، مغایر است. الذا، رجوع از هبه در فرضی که یکی از نامزدها فوت کرده است، مطابق قواعد عام عند هبه است؛ مگر اینکه عین مال موهوبه باقی باشد و یکی از نامزدها (واهب يا منه ) فوت کرده باشد که حسب قواعد عام عقد هبه، غير قابل رجوع است، ولی مطابق حکم استثنایی مذکور در مواد ۱۰۴۷ و ۱۰۳۸ (ق.م) قابل رجوع است.

احکام مذکور در مواد ۱۰۳۷ و ۱۰۳۸ (ق.م) که در مواردی استثنای بر قواعد عسام عقد هبه است، با فقه اسلامی مغایرتی ندارد. زیرا، در جایی که به خلاف قواعد عام عقد هبه، در پی انحلال نامزدی، هدايا قابل استرداد است، غرض اصلی واهب این بوده که نامزدی مورد نظر نهایتا منجر به ازدواج شود و بر این اساس مالی را به نامزد خود با ابوین او هدیه داده است. لذا، در روابط وأهپ و منهب این شرط ضمنی در عقد هبه مقرر بوده است که اگر نامزدی به هر دلیلی به هم بخورد، موجبی برای نگاه داشتن هبه از سوی منه باقی نمی ماند و در صورت رجوع واهب باید آن را مسترد نماید. به همین دلیل است که قانونگذار در مواردی قواعد عام عقد هبه را در خصوص نامزدی تخصیص زده است.

در حقوق فرانسه گفته شده است اگر نامزدی، به دلیل فوت یکی از نامزدها منحل شود نامزد دیگر می تواند، هدایایی را که در دوران نامزدی از نامزد متوفایش دریافت کرده، برای خود نگه دارد و تکلیفی در استرداد آن ندارد. زیرا، معمولا چنین هدایایی به عنوان یادگاری اهدا می شوند و قصد اهدا کننده بر این است که برای حفظ خاطرات برای همیشه در دست نامزد باقی بماند، حتی اگر نامزدی به دلیل فوت منحل شود. این در حالی است که اگر نامزدی به دلیل پشیمانی یکی از نامزدها منحل شود، نوعا انگیزه ای برای حفظ یادگاری ها وجود ندارد و نامزدها علاقه ای به یادآوری خاطرات دوران نامزدی ندارند. به همین دلیل است که در استرداد هدايا میان انحلال نامزدی به دلیل پشیمانی یکی از نامزدها و انحلال نامزدی به دلیل فوت یکی از نامزدها، فرق قائل شده اند.۱

ب – استرداد نامه ها

نامزدها، در دوران نامزدی، به دلیل اینکه ازدواج آنان قطعی و حتمی نیست و چه بسا منجر به وصلت نشود، ممکن است، از طریق مکاتبه با هم، هم کلام شوند. تا قبل از اینکه تلفن وسیله شایع ارتباطی باشد، استفاده از نامه، شایع ترین وسیله ارتباطی بشمار می رفت. اما گسترش وسایل مخابراتی و الکترونیکی، نقش نامه را در ارتباطات، بسیار کم رنگ کرده است. در حال حاضر، برای ارتباطات کلامی غیر حضوری از تلفن های همراه و ثابت، با قابلیت های متنوعی که دارند، بیشتر استفاده می شود و شاید به ندرت از نامه نوشتن استفاده شود. در هر حال، برای همین فرض نادر نیز این سؤال مطرح می شود، اگر نامزدی در دوران نامزدی یا قبل از آن، نامه ای به نامزدش داده باشد یا دفتر خاطره و یا هر مکتوبه دیگری به وی داده باشد که حالت شخصی و محرمانه داشته باشد، آیا با به هم خوردن نامزدی، قابلیت استرداد دارد؟ علت تفکیک استرداد نامه ها از استرداد هدایا، این است که نامه و امثال آن، مال محسوب نمی شود تا قابلیت هبه کردن داشته باشد؛ ولی قابلیت اختصاص دارد. یعنی ممکن است، چیزی مال نباشد، ولی به کسی تعلق داشته باشد. به عنوان مثال، موی سر مال نیست، ولی به دارنده آن تعلق دارد.

برای چنین مصادیقی استفاده از عنوان «ملکه مناسب نیست. زیرا متعلق ملک باید مال باشد . در هر حال نامه تا قبل از اینکه به نامزد مقابل تسلیم شود ، به نویسنده ی آن تعلق دارد . ولی نویسنده مکنونات و حرف هایی که قصد علنی کردن آن را ندارد، از طریق نامه نگاری، به نامزدش انتقال می دهد. اگر نامزدی به هم بخورد، مناسب نیست چنین سند مکتوبی که حاوی حرف های محرمانه و غمومأ عاطفی است، در اختیار دیگری قرار گیرد. لذا، تسلیم کننده این نامه های تواند، آنها را مسترد کند. سوء استفاده از این نامها ممکن است، برای کسی که خلاف حسن نیت عمل کرده مسئولیت مدنی با کیفری در پی داشته باشد (ماده ۱۰ ق. م. م).

وکیل متخصص استرداد هدایای نامزدی

 الف – استرداد عکس ها و فیلم های اختصاصی

اگر یکی از نامزدها عکس اختصاصی خود را در اختیار نامزدش قرار داده باشد یا فیلم اختصاصی خود را که به صورت می دی، فیلم، فلش و مهم در اختیار او قرار داده باشد، بعد از انحلال نامزدی می تواند آنها را مسترد کند، زیرا با منحل شدن نامزدی، موجبی برای در اختیار داشتن چنین عکس ها و یا فیلم هایی برای طرف مقابل بانی نمی ماند. در هر حال، اگر تحویل گیرنده این عکس ها با فیلم ها بر خلاف حسن نیت از آنها سوء استفاده کند، ممکن است، حسب مورد، مسئولیت مدنی با کیفری داشته باشد (ماده ۱۰ ق.م.م).

ب – معدوم نمودن عکس ها و فیلم های مشترک

ممکن است نامزدها در دوران نامزدی، عکس ها و فیلم های مشترکی از هم تهیه کنند. در این صورت، سخن بر سر مالکیت عکس ها و فیلم های مزبور نیست. ولی بعد از انحلال نامزدی در اختیار داشتن آنها به نوسط هر یک از نامزدها، ممکن است، مفسدهایی در پی داشته باشد. به علاوه، شرعا و اخلاقا، موجبی برای نگهداری آنها باقی نمی ماند. لذا به نظر می رسد، در چنین مواردی، هر یک از نامزدها حق دارد از دادگاه بخواهد تا حکم به معدوم نمودن آنها را صادر نماید. اگر نامزدی که عکس ها و فیلم های مشترک را در اختیار داشته، برخلاف حسن نیت عمل کند و از روی آن نسخه ای دیگری تکثیر کرده باشد و از آن سوء استفاده کند، حسب نوع سوء استفاده ممکن است، مسئولیت مدنی با مسئولیت کیفری داشته باشد.

لازم به ذکر است، در قانون مدنی در خصوص درخواست معدوم نمودن عکس ها و فیلم های مشترک حکمی مقرر نشده است و به نظر می رسد، وضع چنین حکمی از سوی قانونگذار، می تواند در رفع منازعات احتمالی، مؤثر واقع شود.

ج – امحاء فیلم ها و عکس های موجود در حافظه های دیجیتالی

گسترش فن آوری های نوین در عرصه صنعت عکس و فیلم این مجال را فراهم نموده است که حجم زیادی از تصاویر ثابت و متحرک در حافظه دوربین های دیجیتالی، تلفن های همراه، رایانه ها و ………………. قابل ذخیره باشد. ذخیره عکس و فیلم در حافظه تلفن های همراه بسیار متداول است. حال اگر نامزدها در دوران نامزدی از هم عکسها و فیلم های اختصاصی و یا مشترک تهیه کنند، بعد از انحلال نامزدی موجبی برای در اختیار داشتن آنها برای هیچ یک از نامزدها باقی نمی ماند. به نظر می رسد، هر یک از نامزدها حق دارد، دیگری را ملزم کند تا عکس ها و فیلم های اختصاصی با اشتراکی او را حذف نماید. طبیعی است طرف مقابل نمی تواند، در مقابل این خواسته مقاومت کند با وجود این، اگر طرف مقابل به هر شکلی، از این عکس ها یا فیلم ها سوءاستفاده نماید، حسب مورد، ممکن است، مسئولیت مدنی یا کیفری داشته باشد. 

استرداد هدایای نامزدی

در این خصوص نیز قانون مدنی حکم صریحی بیان نکرده است و هر چند که حسب قواعد عام دادگاه می تواند با درخواست خواهان موافقت نماید، ولی بهتر است برای رفع بهتر نزاعهای احتمالی، حکمی صریح در خصوص آن وضع نماید.

آیا برای استرداد هدایای نامزدی به مشاوره حقوقی نیاز دارید و نمی توانید به صورت حضوری برای مشاوره مراجعه کنید؟ جای نگرانی نیست امکان مشاوره حقوقی از طریق واتساپ برای همه مردم در سراسر کشور فراهم شده است.

برای ارتباط با وکیل خانواده متخصص به صفحه فوق مراجعه نمایید.