انواع مهریه+مهر المسمى+مهرالمثل

مهریه انواع و اقسام مختلفی دارد که ما برای کوتاه کردن سخن و وارد نشدن به بحث های فقهی و حقوقی و دور نشدن از هدف موضوع، با الگو گرفتن از عقدنامه و سندهای ازدواج به سه نوع از اقسام مهریه در ذیل اشاره می کنیم:

1-مهر المسمى (مهریه مقرر در عقدنامه)

به مهریه ای که در عقدنامه های رسمی (سند ازدواج با توافق و رضایت زوجین و خانواده ها تعیین و ثبت شده است مهرالمسمی گفته می شود. (مانند سیصد عدد سکه تمام بهار آزادی دختر و پسر در تعیین میزان مهریه آزاد هستند و عملا هیچ گونه محدودیتی ندارند و می توانند هر مالی با کاری را که دارای ارزش مالی است را به نفع زن به عنوان مهریه قرار داد. البته دیده می شود گاهی اوقات چیزهایی را به عنوان مهریه قرار داد که حتی پیدا کردن و خریدن جزئی از آن تقریبا محال است مانند هزار راس آهو یا ۱۰۰۰۰ پروانه؟؟؟؟

در این متن انواع مهریه+مهر المسمى+مهرالمثل بررسی شده است اگر به دنبال بهترین وکیل غرب تهران هستید با مشاوران و وکلای ما از طریق شماره های موجود در سایت تماس بگیرید

شاید اکنون این سوال در ذهن شما ایجاد شود که امروزه مثل گذشته نمی توان هر چقدر که بخواهیم مهریه تعیین کنیم و از اخبار و جراید و روزنامه ها شنیده ایم که سقف مهریه ۱۱۰ عدد سکه تعیین شده است. یعنی مهر المسمی نمی تواند بیش از ۱۱۰ عدد سکه تمام بهار آزادی باشد ایا این موضوع صحیح است یا یک شایعه می باشد. پاسخ این است که امروزه هم مثل گذشته هیچ گونه محدودیتی برای تعیین میزان مهریه وجود ندارد.

هنوز هستند خانواده هایی که به میزان وزن دختر یا تاریخ تولد او یابه ارتفاع فلان کوه یا برج، سکه طلا به عنوان مهریه دخترشان به داماد پیشنهاد می کنند و عجیب تر اینکه دیده می شود مردها نیز آن را پذیرفته و رسماهم در عقدنامه چنین مهریهای ثبت می شود.

موضوع ۱۱۰ عدد سکه از ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده سال ۱۳۹۲ نشات گرفته و بسیاری از افراد جامعه که اطلاعات حقوقی آنها کافی نیست دچار شک و شبهه و برداشت ناصحیح از این قانون شده اند فکر می کنند سقف نهایی مهریه ۱۱۰ عدد سکه است.

طبق ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده؛

هر گاه مهریه در زمان عقد تا یکصد و ده سکه تمام بهار آزادی یا معادل آن باشد، وصول آن مشمول مقررات ماده 3 قانون اجرای محکومیت های مالی است. چنانچه مهریه بیش تر از این میزان باشد در خصوص مازاد فقط ملائت زوج ملاک پرداخت است رعایت مقررات مربوط به محاسبه مهریه به نرخ روز کماکان الزامی است.

معنی و مفهوم این ماده آن است که اگر مهریه زن بیش از ۱۱۰ عدد سکه تمام بهار آزادی یا معادل باشد اگر مرد نتواند تمام مهریه را یکجا بپردازد، ولی توانایی پرداخت ۱۱۰ سکه تمام بهار یا معادل آن را داشته باشد در این صورت بعد از پرداخت ۱۱۰ عدد سکه، نسبت به باقیمانده سکهها نیازی نیست تقاضای اعسار و تقسیط مهریه را از دادگاه بخواهد اما اگر توان مرد کمتر از ۱۱۰ عدد سکه تمام بهار آزادی یا معادل آن باشد مشمول ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی می شود یعنی به درخواست زن مرد را حبس می کنند مگر این که مرد دادخواست اعسار به دادگاه خانواده بدهد تا پس از قبول آن حکم به پرداخت قسطی مهریه صادر شود.

و نکته آخر این که اگر مردی حتی ۱۰۹ عدد سکه را به عنوان بخشی از مهریه همسرش بپردازد، بابت یک سکه دیگر باید دادخواست اعسار بدهد. و الا به درخواست زن حبس می شود. اما در هر حال پس از صدور حکم به اعسار و یا پرداخت ۱۱۰ عدد سکه تمام بهار آزادی هر گاه مالی از مرد شناسایی شود با معرفی زن قابل توقیف است تا این که تمام مهریه قان حتی اگر بیش از ۱۱۰ عدد سکه تمام بهار آزادی باشد، به طور کا پرداخت و تصفیه شود.

2- مهرالمثل ( مهریه متعارف )

اگر در هنگام عقد چیزی به عنوان مهریه تعیین نشود و یا این که چیزی به عنوان مهریه قرار داده شود ولی مجهول باشد زوجین می توانند پس از عقد با توافق هم مهریه را تعیین کنند مثلا نوشتن یک دستگاه آپارتمان در تهران به عنوان مهریه بدون تعیین مشخصات و یا قیمت آن، مثل آن است که چیزی به عنوان مهریه تعیین نشده است چون آنچه که مهم است ارزش ریالی مهریه است که در این مثال فقط اشاره به آپارتمانی در تهران شده است اما مشخصات کامل آن مثل متراژ و ارزش تقریبی آن و محل دقیق آن اشاره نگردیده است.

چنانچه در زمان عقد مهریهای تعیین نشود و یا طبق مثال قبلی، مهریه مجهول باشد، اگر قبل از تعیین مهریه بین زن و مرد نزدیکی انجام شود زوجه (زن) اصطلاحا مستحق مهرالمثل می شود.

خوب سوال می شود که مهرالمثل چقدر ارزش دارد و ملاک آن چیست و چگونه به زن تعلق میگیرد؟

پاسخ آن است که مقدار مهرالمثل بر حسب جایگاه اجتماعی و شرافت خانوادگی زن با لحاظ سایر صفات او (مانند تحصیلات، شغل) و اوضاع و احوال او در مقایسه با نزدیکان و فامیل و افرادی که هم رتبه و هم شان او هستند تعیین میشود. برای مثال اگر یکی از دختران فامیل که از بسیاری جهات ویژگیهایی شبیه زنی که برای او مهریه تعیین نشده است، داشته باشد و مهریه او متعارف باشد. همان مهریه را ملاک برای تعیین مهریه قرار میدهند.

نکته :

به خانم ها و خانواده زن توصیه می شود که اولا هر چیزی که به عنوان مهریه تعیین می شود آن را از نظر کمیت و کیفیت و ارزش در عقدامه لحاط کبدہ امر سکه مهریه شده، باید تعداد آن و این که سکه تمام بهار آزادی با نسیم بهار آزادی بیت قید شود و چنانچه زمین با خانه و آپارتمان است باید مشخصات کلبلان اگر موجود است مانند پلاک ثبتی و ادرس قید شود و اگر موجود نیست ارزش آن در زمان عقد باید قید شود مثلا یک دستگاه آپارتمان در تهران به ارزش دویست میلیون تومان که تعیین آن بعنوان مهریه صحیح است و در زمان به اجرا گذاشتن مهریه و مطالبه آن از مرده به قیمت روز محاسبه می شود.

ولی اگر مال معینی باشد همان به عنوان مهریه پرداخت میشود مانند فلان خودرو با فلان زمین با پلاک ثبتی که در زمان اجرای مهریه همان خودرو با زمین داده میشود چه قیمت آن افزایش یافته باشد یا کاهش.

3- مهرالمتعه ( مهریه ا توجه به وضعیت مالی مرد )

اگر ازدواج میان زن و مرد از نوع دائمی باشد و در زمان عقد مهریه تعیین نشده یا مهریه مجهول باشد یا شرط عدم تعیین مهر در عقدنامه ذکر شده، در صورتی که قبل از نزدیکی، طلاق واقع شود زن مستحق مهمر المتعه است.

برای تعیین میزان مهرالمتعه، برعکس مهرالمثل، حال و شرایط و وضعیت مرد از حيث فقر و غنا در نظر گرفته می شود. یعنی اگر دادگاه حکم به عدم امکان سازش (طلاق) صادر نماید در ضمن آن حکم به پرداخت مهرالمنبه از سوی مرد به زن می شود که دادگاه با تعیین کارشناس رسمی دادگستری و با خود می تواند توفيق لازمه را انجام دهد و با توجه به وضعیت واقعی مرد از جهت اقتصادی و کرامدیه مبلغی را از باب مهریه تعیین کرده و مرد را ملزم به پرداخت آن به نت جهت اجرای صیغه طلاق می نماید.

مهریه مالی است که مرد در قبال ازدواج به زن منتقل می کند یا تعهد مالی است که مرد در قبال زن متقبل میشود. مهریه اصولا جنبه توافقی دارد و طرفین در زمان انعقاد عقد نکاح بین خود مقرر می کنند. اما مواردی وجود دارد که مهریه خارج از توافق طرفین مطرح می شود. مثلا اگر نکاح دائم بدون مهریه منعقد و نزدیکی واقع شود، مرد موظف به پرداخت مهرالمثل خواهد بود.

مهریه دارای انواعی است که هر کدام در شرایطی مطرح می شوند. مهر المسمی» به مهریه ای اطلاق می شود که زن و مرد در زمان انعقاد عقد بین خود معین می کنند و بر اساس آن نکاح جاری می شود. همچنین اگر در نکاح دائم مهریه مشخص نشده باشد و یا عدم مهریه شرط شده باشد، زوجین می توانند بعد از انعقاد عقد و قبل از نزدیکی مهریه را معین کنند. این مهریه هم مهر المسمی نامیده میشود (ماده ۱۰۸۷ قانون مدنی).

مهر المثل» زمانی مطرح می شود که مهر المسمی در نکاح دائم وجود ندارد و نزدیکی واقع می شود. در این موارد، مرد موظف است با در نظر گرفتن «حال زن از حيث شرافت خانوادگی و سایر صفات و وضعیت او نسبت به آماثل و اقران و اقارب و همچنین معمول محل و غیره» مهریه متعارفی را به زن پرداخت نماید (ماده ۱۰۹۱ قانون مدنی). همچنین در فقه امامیه ذکر شده است که اگر مردی به شبهه یا زنا با دختر باکره نزدیکی کند که بکارت وی زائل شود، مرد باید مهرالمثل یک دختر باکره را به وی پرداخت کند. همچنین در صورتی که مردی به استناد عقد باطل با غیر آن با زنی به شبهه نزدیکی کند، باید مهرالمثل به وی پرداخت نماید.

مهر المتعه» در جایی مطرح می شود که مهر المسمی یا مهرالمثل وجود ندارد ولی قانون گذار نخواسته زن نیز بدون دریافت وجهی رها شود. بنابراین مهرالمتعه زمانی بروز می کند که عقد نکاح دائم بدون مهر به منعقد می شود و قبل از نزدیکی طلاق صورت می گیرد. در این صورت قانون گذار مقرر کرده است که مرد متناسب با وضعیت مالی خود هدیه ای به زن اعطا کند. میزان این مهریه معمولا از مهرالمثل کمتر است.

مهر السنه» هم در قباله های نکاح و در بین مردم به کار می رود. طبق روایتهای مذهبی، مهر زنان پیامبر و همچنین مهریه ازدواج حضرت علی (ع) و فاطمه زهرا (س) مهرالسنه نامیده می شود که گفته شده ۵۰۰ درهم بوده است. امروز در خیلی از قباله های نکاح زن و مرد از باب تیمن و تبرک مهرالسنه را به عنوان شروع لیست مهریه ذکر می کنند. دادگاهها برای اجرای این مهرالسنه همواره دچار مشکل بوده اند که میزان آن به روز چقدر است.

در آن روزگار ۵۰۰ درهم نقره معادل ۵۰ دینار طلا بوده است. اگر به معیار امروز محاسبه شود، مهرالسنه حدود ۱۳۰۰ گرم نقره است. البته از سالهای دور مهر السنه معادل بیست و شش تومان و دو ریال و ده شاهی در قباله ها قید شده است. در صورتی که مهر السنه بدون قیمت در سند نکاحيه ذکر شود، قاضی باید با توجه به اوضاع و احوال تشخیص دهد که آیا منظور همان بیست و شش تومان و اندکی بوده است یا باید قیمت ۵۰۰ درهم بر اساس نرخ روز نقره تعیین شود. به نظر می رسد مهرالسنه در قباله های فعلی جنبه تیمن و تبرک دارد و معادل آن به قیمت روز نقره مد نظر طرفین نبوده است و باید به همان مبلغ ناچیز بیست و شش تومان و دو ریال و ده شاهی تفسیر شود که عرفا برای مهرالسنه در نظر می گیرند.

برای ارتباط با وکیل خانواده متخصص به صفحه فوق مراجعه نمایید.