به طور کلی زوجین بعد از ازدواج ، بسته به شرایط روحی و روانی و اخلاقی خود ممکن است حالتهای متفاوتی را در زندگی مشترک تجربه نمایند.  در بسیاری از موارد به دلیل عشق و محبتی که نسبت به هم دارند ممکن است تمامی سختی های زندگی مشترک را باهم تحمل نموده و باهم روزگار را سپری می نمایند. اما در بعضی از مواقع زن و شوهر به دلائلی  من جمله خیانت یکی از طرفین ، وضع بد اقتصادی زوجین و یا هر مسئله دیگری قادر به ادامه زندگی مشترک نبوده و و خواهان جدائی از هم می شوند. این مسائل ابتدا با دعواهای کوچک شروع شده و در انتها به مسائل بزرگتر می رسد.و در این خصوص در بسیاری از موارد زن به منزل پدری بر می گردد. اما در این مورد یک سوال مطرح می شود و آن این می باشد که تمکین چیست و زن در چه صورتی ناشزه محسوب می گردد؟ براساس قانون مدنی به محض عقد زن و شوهر در قبال یک دیگر دارای حقوق و تکالیفی شده و در برخی موارد ملزم به انجام یکسری مسائل در قبال یکدیگر می باشند .

تمکین در قانون  به طور کلی به دو نوع تمکین خاص و عام تقسیم می گردد:

در این شرایط زوج می تواند برای زوجه یک اظهارنامه فرستاده و تقاضای برگشت به منزل مشترک را بنماید. در اظهارنامه که  معمولا  در یک برگشته نوشته شده و به این موضع اشاره می نمایند که زوجه بدون هیچ دلیلی  از منزل مشترک خارج شده و حاضر به تمکین از زوج نمی باشد . در این مورد  همچنین بیان می گردد که در صورتی که حاضر به تمکین نگردد زوجه ناشره محسوب شده و نفقه به وی تعلق نخواهد گرفت.

البته زوجه نیز می تواند در پاسخ به اظهارنامه  ادعاهای خود و دلیل عدم تمکین خود را بیان نموده و پاسخ اظهارنامه ارسالی از طرف زوج را بدهد.و حتی می تواند به ان هیچ گونه پاسخی ندهد.

همچنین در مواردی که زوجه به دلیل ایراد ضرب و جرح از منزل مشترک خارج می شود می تواند به محض خروج از منزل از همسر شکایت نموده و تقاضای  محکومیت و همچنین  پرداخت دیه را در این زمینه بنماید .

در این مورد که در دادسرا مطرح می شود در صورتی که آثار ایراد ضرب و حرج بر بدن زن آشکار باشد می تواند وی را به پزشک قانونی فرستاده و میزان صدمه و آسیب مذکور را به دادسرا اعلام نماید.

در صورتی زوجه در دادسرا و دریافت حکم در این زمینه موفق شود می تواند دلیل عدم تمکین خود را موجه نموده و  حتی در صورتی که دیگر به منزل مشترک بر نگردد  مستوجب دریافت نفقه بوده و تازمانی که زوجه در قید زوجیت شوهر می باشد میتواند  تقاضای دریافت نفقه از زمانی که ادعا می کند و را داشته باشد . همچنین در صورت اثبات این امور زوجه می تواند دادخواست طلاق خود را به طرفیت زوج به دادگاه تحویل داده و تقاضای  صدورحکم به طلاق زوجه را بنماید. در این خصوص و در ماده 1130 قانون مدنی به این موضوعات به طور کامل اشاره شده است  و در  صورتی که هر یک از مسائل فوق را در خصوص زوج را اثبات نماید می تواند از وی تمکین ننماید و به منزل مشترک برنگردد.

البته بعد از برگشت زن به منزل پدری و یا اینکه منزل خود در اکثر موارد زوج با فرستادن خانواده و یا همچنین مراجعت خود تقاضای برگشت زن را می نماید  که بسته به اختلافات فی مابین برگشت یا عدم برگشت زوجه به منزل مشترک می تواند متفاوت باشد.

در کل اگر زوجه به بدون دلیل تمکین ننماید و یا با دلائل خاص حاضر به تمکین از شوهر خود نباشد  طرفین می توانند برای امور خود از وکلای مجرب دادگستری استفاده نموده و در این موارد ضمن اینکه طرفین زودتر  به نتیجه مورد نظر می رسند  به طور کلی و با توجه به دانش حقوقی وکیل بالطبع به نتایج بهتری نیز خواهند رسید.