وکیل قبول ترکه و رد ترکه

در جستجوی وکیل قبول ترکه هستید؟ آیا می خواهید بدانید که وکیل قبول ترکه چگونه می تواند به شما کمک کند؟ توجه شما را به خواندن این نوشتار جلب می نماییم.

الف) انواع قبول ترکه: وراث باید اراده خود را در قبول ترکه اعلام کنند که ممکن است صریح یا ضمنی باشد که به تعریف هر کدام می پردازیم:

۲.قبول صریح: آن است که به موجب سند رسمی یا عادی قبول خود را به دادگاه اطلاع دهد پس قبول صریح باید کتبی و خطاب به دادگاه و حاوی بیان قبول ترکه به طور مستقیم باشد قبول صریح عمل تشریفاتی است بیان قبول در جلسه دادگاه از این جهت که به امضای او می رسد در حکم قبول صریح است.

۲. قبول ضمنی: آن است که عملیاتی در ترکه نمایند که کاشف از قبول ترکه و ادای دیون باشد از قبیل صلح و بیع، هبه، رهن و امثال آنها که به طور وضوح کشف از قبول ترکه نماید؛ یعنی، تصرف در ترکه نه اداره آن قبول ضمنی است از آنجا که قبول ترکه به طور معمول به سود وراث است قانون گذار سکوت او را در صورتی که پیش از یک ماه از تاریخ آگهی از فوت به درازا کشد قبول ضمنی ترکه تلقی می کند.

ب)چگونگی قبول: التزام وراث به آثار قبول ترکه منوط به تصرف آنان در ترکه است. ماده ۲۴۷ قانون امور حسبی در این باره اشعار می دارد: «وارثی که ترکه را قبول کرده است مادامی که تصرف در ترکه نکرده می تواند رد نماید.»

حق قبول ترکه قابل وراثت است؛ بنابراین با مرگ مورث به وراث وی منتقل میشود در این خصوص ماده ۲۴۵ قانون امور حسبی چنین تعیین تکلیف کرده است: «اگر وارثی قبل از قبول یا رد ترکه فوت کند ورثه آن وراث به جای او می توانند قبول یا رد نمایند.»

ممکن است وراث ترکه را مطابق صورت تحریر قبول نمایند در این صورت امکان اظهار و قبول مقید و منوط به تحریر ترکه است خواه تحریر پیش از اعلام قبول باشد یا بعد از آن، در این خصوص ماده ۲۵۵ قانون امور حسبی مقرر می دارد: «در صورتی که ورثه فقط مطابق صورت تحریر ترکه، ترکه و دیون را قبول کنند، باید در ظرف مدت یک ماه از تایخ فوت مورث این مطلب را به دادگاه… اطلاع دهند » و در ادامه ماده و ۲۵۷ می افزاید: «بعد از تحریر ترکه نیز ورثه می توانند در ظرف یک ماه از تاریخ اطلاع به خاتمه تحریر ترکه قبول یا رد خود را اظهار نمایند و دادگاه… می تواند به حسب اقتضاء این مدت را زیاد کند» از جمع این دو ماده چنین برمی آید که اگر پیش از تحریر ترکه قبول مقید اظهار شده باشد پس از تحریر نیز دوباره به وراث مهلت داده می شود تا با ملاحظه نتیجه تحریر قبول یا رد خود را اظهار کند و این احتمال را تقویت می کند که مهلت بعد از تحریر ویژه وارثانی است که نظر خود را اعلام نکرده است.

ب) آثار قبول ترکه: مجالی است اثر قبول ترکه را حسب مورد در تملیک اموال یا تأدیه دیون متوفی بررسی کنیم.

١. در تملیک ترکه: از آنچه در قبول ترکه گفته شد نباید نتیجه گرفت که تملک ترکه اثر اراده وارث است تملک ترکه قهری و به حکم قانون صورت می پذیرد و مدخل و آغاز آن مرگ مورث است. ماده ۸۶۷ ق.م. در این زمینه صراحت دارد که: «پس از تعیین حقوق و دیون متوفی و پرداخت آن و اخراج مورد وصیت اگر از ترکه چیزی باقی بماند باقی مانده ترکه به ورثه داده می شود.» به همین خاطر در ماده ۱۴۰ قانون مدنی مقنن ارث را یکی از اسباب تملک به شمار آورده است.

٢. در تأدیه دیون متوفی: در حقیقت اثر اصلی قبول ترکه در عهده دار شدن دیونی است که بر ذمه مورث بوده و همراه ترکه از او به جای مانده است. در این خصوص ماده ۲۴۸ قانون امور حسبی مقرر می دارد: «در صورتی که ورثه ترکه را قبول نمایند هریک مسئول اداء تمام دیون به نسبت سهم خود خواهند بود مگر اینکه ثابت کنند دیون متوفی زاید بر ترکه بوده یا ثابت کنند که پس از فوت متوفی ترکه بدون تقصیر آنها تلف شده و باقی مانده ترکه برای پرداخت دیون کافی نیست که در این صورت نسبت به زاید از ترکه مسئول نخواهند بود.» به طور خلاصه ای قبول ترکه فراهم آوردن زمینه اجرای این اماره قانونی است که ترکه به اندازه دیون هست وارثی که ترکه را پذیرفته است مسئول دیون مورث نسبت به سهم خویش است مگر اینکه کمبود ترکه (خلاف اماره قانونی) را ثابت کند.

٢. در اداره ترکه: در صورتی که بعضی از ورثه ترکه را قبول کرده و بعضی رد نمایند وارثی که ترکه را قبول کرده است اقدامات لازمه را برای اداره ترکه و اداء دیون و حقوق و وصول مطالبات و غیره انجام میدهد و وارثی که ترکه را رد کرده است حق هیچ گونه اعتراضی به عملیات او ندارد؛ لیکن اگر پس از تصفیه ترکه چیزی از ترکه بماند سهم الارث وارثی که ترکه را رد کرده است به او داده خواهد شد؛ بنابراین، صرفأ وراثی که ترکه را قبول کرده باشند حق درخواست تصفیه را دارند و سایر ورثه نمیتوانند تصفیه ترکه را بخواهند.

گفتار دوم: در رد ترکه

وراثی که ترکه را رد می کند باید اراده خود را کتبا یا شفاها به دادگاه اطلاع دهد اطلاع مزبور در دفتر مخصوص ثبت خواهد شد این رد نباید معلق یا مشروط باشد و باید در مهلت معین اعلام شود. بدین ترتیب شرایط نفوذ رد ترکه را می توان چنین خلاصه کرد: ۱. رد ترکه باید به دادگاه اعلام شود؛

۲.رد ترکه باید منجز و مطلق باشد؛

۳. رد ترکه باید در مهلت معین اعلام شود.

ب) چگونکی رد ترکه: بر اساس ماده ۲۵۰ قانون امور خیلی مهلت رد ترکه «یک ماه» از تاریخ آگاهی وراث به فوت مورث است و در صورتی که ترکه تحریر شده باشد مدت مذکور از تاریخ ابلاغ خاتمه تحریر ترکه به وارث شروع می شود و چنانچه در رد تر که از طرف وراث مقررات مواد (۲۵۰ و ۲۵۱) ق.ا.ح. رعایت نشده باشد در حکم قبول بوده و مشمول ماده (۲۴۸) قانون مزبور می باشد؛ ولی چنانچه تمام ورثه، ترکه را رد نمایند. طبق ماده (۲۵۴) ق.ا.ح. و با رعایت ذیل آن ماده در حکم ترکه متوفای بلاوارث خواهد بود که در این صورت به تقاضای دادستان یا اشخاص ذی نفع برای اداره ترکه مدير تعیین می شود و کلیه دعاوی مربوط به ترکه باید به طرفیت مدیر ترکه طرح و اقامه شود و طرح دعوا عليه وراثی که به طور ترکه را رد نموده اند وجهه قانونی ندارد. البته اگر وارث عذر موجهی برای عدم اظهار رد در مدت مقرر داشته باشد دادگاه می تواند مهلت مذکور را تمدید یا تجدید کند.

حق رد ترکه قابل وراثت است؛ بنابراین با مرگ مورث به وراث وی منتقل می شود در این خصوص ماده ۲۵۲ قانون امور حسبی چنین تعیین تکلیف کرده است: «اگر وارثی قبل از رد ترکه فوت شود حق رد به ورثه او منتقل می شود.» .

ب) آثار رد ترکه: مطابق ماده ۲۵۴ قانون امور حسبی: «هرگاه تمام ورثه ترکه را رد نمایند در حکم ترکه متوفای بلاوارث بوده و مطابق مقررات فصل هشتم این باب رفتار می شود؛ لیکن اگر از دیون متوفی زایدی بماند مال ورثه خواهد بود.» بنابراین مهم ترین اثر رد ترکه از بین بردن ولایت وارث بر ترکه از یک سو و سقوط تعهد او بر پرداختن دیون مورث بر مبنای اماره کفایت ترکه است.

۱.اسقاط حق ولایت بر ترکه: در مورد ولایت ترکه باید فرضی را که تمام وارثان ترکه را رد می کنند با موردی که بعضی از آنان ترکه را پذیرفته اند را جدا کرد:

۱-۱. رد ترکه از سوی تمامی وراث: در این حالت ترکه را در حکم «ترکه متوفای بی وراث»محسوب می شود و مقررات فصل هشتم از قانون امور حسبی اعمال خواهد شد؛ لیکن اگر اموال متوفی زاید بر دیون متوفی باشد اضافی مال ورئه خواهد بود.

۱-۲.رد ترکه از سوی بعضی از وراث : وراثی که ترکه را قبول کرده است اقدامات لازمه را برای اداره ترکه و اداء دیون و حقوق و وصول مطالبات و غیره انجام می دهد و وراثی که ترکه را رد کرده است حق هیچ گونه اعتراضی به عملیات او ندارد.

۲.سقوط تعهد بر برداخت دیون مورث : باید توضیح داد که دین مورث به ترکه تعلق می گیرد منتها چون وارث می تواند دین را از مال خود بپردازد قبول ترکه را قانون گذار نشان کفاف ان برای پرداخت دین دانسته است.

برای دریافت مشاوره حقوقی ملکی توسط وکیل ملکی به صفحه فوق مراجعه نمایید.