اجرای احکام دیوان عدالت اداری + مدت زمان + نمونه درخواست

در این مطلب به موضوع اجرای احکام دیوان عدالت اداری + مدت زمان + نمونه درخواست اشاره شده است. شما می توانید در صورت نیاز به مشاوره حقوقی رایگان از طریق راههای ارتباطی با ما در تماس باشید.

اجرای احکام دیوان عدالت اداری + مدت زمان + نمونه درخواست

اجرای احکام دیوان عدالت اداری به چه صورت است؟

دیوان عدالت اداری برای رسیدگی و دادخواهی نسبت به اعتراضات و شکایات افراد جامعه در رابطه با تصمیمات یا عملکرد مامورین و مقامات دولتی تشکیل شده است. این سازمان تنها در حدود اختیارات و صلاحیت هایی که در قانون تشکیلات و ایین دادرسی دیوان عدالت اداری تعیین شده، میتواند فعالیت نماید. اشخاص شکایات خود را به همراه مدارک و مستندات مربوطه به دیوان عدالت اداری ارائه می‌نمایند. شعبات دیوان پس از بررسی و تحقیقات لازم نسبت به صدور رای مقتضی مبادرت می‌ورزند. پس از صدور رای واحد اجرای احکام دیوان عدالت اداری موظف است حکم صادره را با رعایت مقررات مربوطه اجرا کند. طبق ماده 9 این قانون واحد اجرای احکام دیوان عدالت اداری، تحت نظارت رییس دیوان یا معاون وی فعالیت می‌کنند و این واحد از تعداد کافی دادرس اجرای احکام، مدیر دفتر و کارمند تشکیل شده است.

نحوه اجرای احکام دیوان عدالت اداری و شرایط آن در قانون دیوان عدالت اداری بیان شده است. چنانچه اشخاص به هر دلیلی از اجرای رای امتناع کنند، باید دلایل مذکور را به هماره مستندات و مدارک مبنی بر ایجاد مانع در اجرای رای را به واحد اجرای احکام دیوان عدالت اداری ارسال نمایند، دادرسی اجرای احکام با بررسی موارد نسبت به حل موضوع اقدام می‌نماید. مطابق ماده 117 قانون دیوان عدالت اداری اشخاص و ارگان های مشمول این قانون، پس از ابلاغ رای موظف به اجرای فوری آن هستند. شعبه رسیدگی کننده پس از صدور، رای را به محکوم علیه ابلاغ می‌کنند، سپس یک نسخه از رای را به همراه پرونده برای اجرا به واحد اجرای احکام دیوان عدالت اداری ارسال می‌نمایند. پس از ابلاغ رای به محکوم علیه، وی موظف است طی مدتی یک ماهه حکم دیوان عدالت اداری را به صورت کامل اجرا کند یا رضایت شاکی پرونده را جلب نماید و نتیجه را بصورت کتبی به واحد اجرای احکام دیوان عدالت اداری گزارش دهد. زمان مقرر برای هر نوع اقدامی از جانب محکوم علیه در پاسخ به اجرای حکم دیوان عدالت اداری یک ماه است. بدیهی پس از گذشت این مدت محکوم علیه باید نسبت به عدم اجرای رای پاسخگو باشد.

اجرای احکام دیوان عدالت اداری

پس از ابلاغ رای، اجرای فوری رای از جانب محکوم علیه امری ضروری است. در قانون دیوان عدالت اداری، تبعاتی برای استنکاف از اجرای رای ابلاغ شده برای مرجع یا شخص محکوم‌علیه تعیین شده است. پس از انتشار آرا صادره از هیئت عمومی دیوان در روزنامه رسمی کشور مسئولان مربوطه باید حکم دیوان عدالت اداری را اجرا نمایند، در غیر اینصورت به درخواست شاکی یا رئیس دیوان و با حکم شعبه دیوان عدالت اداری مسئولی که حکم ابلاغ شده را اجرا نکرده، به انفصال موقتی از خدمت دولت برای مدت 3 ماه تا یک سال و جبران خسارتی که در نتیجه عدم اجرای رای توسط وی ایجاد شده، محکوم می‌گردد.

 چنانچه مرجع یا شخص محکوم علیه از اجرای رای استنکاف کند، واحد اجرای احکام دیوان عدالت اداری مورد را به رئیس دیوان عدالت اداری گزارش می‌دهد. رئیس دیوان فورا پرونده را برای بررسی دلیل عدم اجرا به شعبه رسیدگی کننده ارسال می‌نماید. شعبه دیوان به موضوع خارج از نوبت رسیدگی و رای صادر می‌کند. سپس پرونده را به منظور اجرای حکم دیوان عدالت اداری به واحد اجرای احکام ارسال می‌کند. چنانچه اجرای حکم ابلاغ شده در هیئت یا کمیسیون تشکیل شده از چند نفر مورد بررسی قرار گرفته باشد ولی اعضا در نهایت تصمیم به عدم اجرای رای گرفته باشند، تمامی اعضایی که در استنکاف تاثیر داشته، در مورد عدم اجرای رای مسئول شناخته خواهند شد. شعبه رسیدگی کننده موظف است مسئله استنکاف از اجرای رای را پیگیری کند. در ابتدا شخص یا اشخاصی که در عدم اجرای حکم دیوان عدالت اداری موثر بوده را احضار می‌کند و دلیل احضار را برای آن‌ها شرح می‌دهد.

مدت زمان اجرای دیوان عدالت اداری چقدر است؟

در صورتی که شخص مستنکف از شعبه رسیدگی کننده مهلت درخواست کند، حداکثر یک هفته به وی به منظور مدت زمان اجرای دیوان عدالت اداری زمان داده می‌شود. در طی مدت زمان اجرای دیوان عدالت مستنکف باید شعبه را در جریان امور اجرای رای قراردهد. شخصی که پس از اعطای مهلت یک هفته ای برای اجرای رای ، حکم مذکور را اجرا نکند یا مهلت مقرر منقضی شود، از سوی شعبه صادر کننده حکم دیوان عدالت اداری به انفضال موقت از خدمات دولتی تا پنج سال و جبران خسارتی از به دلیل استنکاف از اجرای رای به وجود آمده، محکوم می‌شود. مستنکف میتواند اعتراض خود نسبت به انفصال موقت یا جبران خسارت تعیین شده از سوی شعبه صادر کننده حکم را در شعبه تجدیدنظر دیوان اعلام کند. این شعبه با توجه به شرایط و شرح پرونده به درخواست تجدید نظر وی رسیدگی می‌کند.

لازم به ذکر است شما می توانید از طریق مشاوره تلفنی دیوان عدالت اداری با بهترین وکلای دیوان دفتر حقوقی تهران وکیل در ارتباط باشید و ضمن آگاهی از هزینه وکیل دیوان عدالت اداری ، سوالات و مشکلات خود را با وکیل دیوان عدالت اداری این موسسه در جریان بگذارید.

مدت زمان اجرای احکام دیوان عدالت اداری

اجرای احکام دیوان عدالت اداری پس از عدم اجرای رای و ارسال موضوع به واحد اجرای احکام

الف) دادرس اجرای احکام شخصی که نسبت به عدم اجرای رای مسئول است را احضار می‌کند، از وی تعهدی مبنی بر اجرای حکم دیوان عدالت اداری اخذ می‌نماید، یا وی را ملزم به جلب رضایت محکوم علیه می‌کند.

ب) در صورتی که محکوم علیه ملزم به پرداخت محکومیت مالی شده باید اما از اجرای رای خودداری کرده باشد، دادرس اجرای احکام دستوری مبنی بر توقیف حساب بانکی محکوم علیه صادر می‌کند، سپس به میزان مبلغ محکوم شده( محکوم به) از حساب بانکی وی برداشت می‌شود. این بند در صورتی اجرا می‌شود که محکوم علیه تا یکسال پس از ابلاغ رای، از اجرای حکم دیوان عدالت اداری خودداری کرده باشد.

پ) در رابطه با امور مدنی که محکوم علیه رای ابلاغ شده را اجرا نکرده، دادرس اجرای احکام دستور توقیف و ضبط اموال شخص مستنکف را با درنظر گرفتن درخواست ذی نفع براساس مقررات آئین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب صادر می‌کند.

ت) صدور دستور مبنی بر باطل کردن اسناد یا تصمیمات اعلام شده که با رای دیوان مرتبط با رعایت لایحه قانونی نحوه خرید و فروش زمین ها و املاک برای اجرای برنامه های عمومی، عمرانی و نظامی مصوب سال 1358 شورای انقلاب و اصلاحات بعدی آن و قانون تعیین تکلیف اراضی واگذاری دولت و نهاد ها مصوب 1370 مجمع تشخیص مصلحت نظام، مغایرت داشته باشد.

 در روند اجرای بند 1 این ماده، در صورتی که مسئول مربوطه پس از احضار شدن بدون دلیل موجهه در واحد اجرای احکام دیوان عدالت اداری حاضر نشود، دادرس اجرای احکام مطابق تبصره 2 ماده 43 این قانون عمل می‌کند. تبصره 2 این ماده بیان می‌کند؛ چنانچه طرف شکایت، شخص حقیقی یا حقوقی یا وکیل یا نماینده شخص حقوقی باشد، و پس از دریافت احضاریه بدون آنکه دلیل قابل قبولی برای عدم حضور داشته باشد، حضور نیابد، شعبه صادر کننده رای قطعی وی را دستگیر می‌کند یا به انفصال موقت از خدمات دولتی به مدت یک ماه تا یک سال محکوم می‌کند.

در روند اجرای رای طرفین دعوی میتوانند با هم نسبت به شرایط اجرا با هم تعامل کنند و به نتایج مطلوبی دست یابند، اما عدم پایبندی به توافقات از سوی محکوم علیه، این حق را به محکوم له می‌دهد که اجرای احکام دیوان عدالت اداری را درخواست نماید. در همین راستا ماده 114 قانون دیوان عدالت اداری بیان میکند؛ در مواردی طرفین در جریان اجرای احکام در رابطه با نحوه اجرای احکام دیوان عدالت اداری با یکدیگر توافق می‌کنند، چنانچه محکوم علیه پس از ابلاغ رای مطابق توافق عمل ننماید، محکوم له میتواند ادامه اجرای حکم را تقاضا کند و واحد اجرای احکام دیوان عدالت اداری با اجرای رای دیوان یا توافقات صورت گرفته، موضوع مورد توافق را پیگیری می‌کند.

نمونه درخواست اجرای احکام دیوان عدالت اداری

چنانچه محکوم علیه در پاسخ به عدم اجرای حکم دیوان عدالت اداری، به موانعی که به دلیل قانون به وجود آمده‌اند، یا به جهاتی که اجرای عملی رای دیوان را غیرممکن کرده باشد، استناد کند، این دلایل وی باید از سوی دادرس اجرای احکام دیوان عدالت اداری مورد بررسی قرار گیرند. در حالتی که دلایل مذکور نزد دادرس مورد قبول واقع شوند، پرونده به منظور اعاده دادرسی و رسیدگی به موضوع و موانع اجرای رای به شعبه صادر کننده حکم قطعی ارسال می‌شود. در مواردی که شعبه رسیدگی کننده وجود دلایل و موانع اجرای رای را تایید کند، شعبه مذکور رای مناسب مبنی بر جبران خسارت یا تعیین محکوم به جدید، صادر می‌کند. موانع اظهار شده از سوی محکوم علیه باید در نزد مراجع رسیدگی کننده قابل قبول و مستند باشند. در جایی که دلایل غیرممکن بودن یا غیرقانونی بودن اجرای رای از سوی شعبه صادرکننده رای قطعی مقبول نباشد، قرار رد صادر می‌نماید و سپس پرونده را برای ادامه اجرا به واحد اجرای احکام دیوان عدالت اداری ارسال می‌کند. احکامی که شعبه صادر کننده پس از بررسی مستندات محکوم علیه مستدل بر عدم اجرای رای یا قراری که مبنی بر رد استدلالات محکوم علیه صادر می‌شوند، قطعی و غیر قابل تجدیدنظر هستند.

محکوم علیه تنها در صورتی میتواند حکم دیوان عدالت اداری را اجرا کند که توانایی لازم در اجرا را داشته باشد. در جایی که محدوده اجرای رای از حدود اختیارات محکوم علیه خارج باشد یا در صورتی که فراهم کردن مقدمات اجرای حکم دیوان عدالت اداری در توان محکوم علیه نباشد و مرجع دیگری بتواند شرایط و مقدمات اجرای رای را ایجاد نماید. باید آن مرجع را در جریان دادرسی قرار داد، چنانچه مرجع مذکور در جریان دادرسی نباشد، این مرجع پس از اطلاع یافتن از موضوع میتواند شرایط اجرای رای را فراهم نماید. چنانچه مرجع مذکور نسبت به ادعای محکوم علیه اعتراض داشته باشد، طی مدت یکماه میتواند اعتراض خود را نسبت به رای صادر شده اعلام کند. شعبه صادر کننده رای قطعی دیوان به موضوع رسیدگی می‌کند. حکمی که شعبه صادرکننده رای قطعی در این باره صادر می‌نماید؛ لازم الاجرا و غیر قابل اعتراض است.

از دیگر اشخاصی که ممکن است به دلایلی اجرای رای را با مشکلاتی همراه بداند، دادرس اجرای احکام دیوان عدالت اداری است. در موردی که دادرس اجرای احکام رای دیوان عدالت را به نوعی مبهم و غیر قابل فهم تشخیص دهد، به صورتی که اجرای رای به دلیل شفاف نبودن قابلیت اجرا نداشته باشد. دادرس میتواند مواردی که موجب ایجاد ابهام در رای شده، را به شعبه صادر کننده رای قطعی ارسال نماید، تا شعبه مذکور نسبت به رفع شبهات موجود در رای اقدام کند. شعبه صادرکننده رای قطعی پس از بررسی ابهامات را برطرف می‌کند و رای را برای اجرا به واحد اجرای احکام دیوان عدالت اداری ارسال می‌کند. دادرس باید از نظر شعبه در رابطه با ابهامات تبعیت کند.

براساس ماده 118 قانون دیوان عدالت اداری دستگاه های اجرایی از قبیل وزرات خانه‌ها، موسسات دولتی، موسسات یا نهادهای غیردولتی، و دیگر دستگاه ها مانند شرکت ملی نفت ایران، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، صنایع ایران، بانک مرکزی و بانک ها و بیمه های دولتی، ملزمند دستورات و احکام دیوان عدالت اداری را اجرا کنند. تخلف این دستگاه ها در رابطه با اجرا کردن احکام دیوان عدالت اداری، علاوه بر تعقیب اداری و انتظامی مستلزم مجازات طبق ماده 112 این قانون است.

نحوه اجرای احکام دیوان عدالت اداری

ارائه هر نوع دادخواست مبنی بر اجرای حکم دیوان عدالت اداری از سوی محکوم له و یا ارائه دلایل از سوی محکوم علیه مبنی بر وجود موانع در اجرای رای باید با همراهی وکیل متخصص دیوان عدالت اداری صورت گیرد. اشخاص حقوقی نیز برای ارائه دلایل خود باید با تیم وکلای متخصص مشورت نمایند. اشتباه و بی دقتی در این مرحله تبعات جبران ناپذیری برای اشخاص حقیقی یا حقوقی به همراه خواهد داشت. موسسه تهران وکیل به هماره وکلای متخصص دیوان عدالت اداری در تمامی مراحل رسیدگی در دیوان عدالت اداری همراه شماست. برای دریافت مشاوره حقوقی تخصصی میتواند به صورت حضوری، تلفنی یا آنلاین با ما در ارتباط باشید. با مراجعه حضوری به شعب این مجموعه در تهران و کرج از دانش و تخصص وکلا و مشاورین موسسه تهران وکیل بهره منده شوید.

ماده ۱۰۷- کلیه اشخاص و مراجع مذکور در ماده (۱۰) این قانون مکلفند آراء دیوان را پس از ابلاغ به فوریت اجرا نمایند.

ماده ۱۰۸- محكوم عليه مکلف است ظرف مدت یک ماه نسبت به اجرای کامل آن با جلب رضایت محکوم له اقدام و نتیجه را به طور کتبی به واحد اجرای احکام دیوان گزارش نماید.

ماده ۱۰۹- هرگاه پس از انتشار رأی هیئت عمومی دیوان در روزنامه رسمی کشور مسئولان ذیربط از اجرای آن استنکاف نمایند، به تقاضای ذی نفع یا رئیس دیوان و با حکم یکی از شعب دیوان، مستنکف به انفصال موقت از خدمات دولتی به مدت سه ماه تا یک سال و جبران خسارت وارده محکوم می شود.

تبصره- تقاضای ذینفع برای اجرای آراء هیئت عمومی، باید به صورت تقدیم دادخواست باشد. افرادی که از عدم اجرای آراء هیئت عمومی در مورد ابطال مصوبه مطلع می شوند، می توانند موضوع را به رئیس دیوان منعکس نمایند تا رئیس دیوان نسبت به پیگیری موضوع از طریق شعب دیوان اقدام نماید.

رئیس دیوان بلافاصله پرونده را به شعبه صادر کننده رأی قطعی ارجاع می نماید. 

اجرای احکام دیوان عدالت اداری + مدت زمان + نمونه درخواست

تبصره ۱- در مواردی که اجرای حکم، مستلزم اتخاذ تصمیم توسط شورا، هیئت ویا کمیسیونی مرکب از دو یا چند نفر باشد و اعضای آنها از تبعیت حکم صادر شده استنکاف نمایند، تمامی اعضاء مؤثر در مخالفت با حکم دیوان، مستنکف شناخته می شوند.

تبصره ۲- مرجع رسیدگی به استنکاف از رأی هیئت عمومی، شعب تجدیدنظر دیوان است.

تبصره ۳- شعبه رسیدگی کننده به استنکاف ابتدا شخص یا اشخاص مستنکف را احضار و موضوع را به آنها تفهیم می نماید.